ETS2 en de toekomst van dieselkosten

De Europese transportsector staat voor grote veranderingen door klimaatdoelstellingen, technologische vooruitgang en nieuwe regels. Een belangrijke nieuwe maatregel is het EU Emissions Trading System 2 (ETS2), dat vanaf 2027 de kosten voor dieseltrucks direct zal beïnvloeden. Dit artikel leg ik uit wat ETS2 inhoudt, wat de verwachte kosten zijn en waarom dit de overstap naar elektrische vrachtwagens (e-trucks) versnelt.

Wat is ETS2 en hoe werkt het?

ETS2 is een systeem waarbij betaald moet worden voor de CO2-uitstoot van brandstoffen in wegvervoer, gebouwen en kleine industrie.

• Cap and Trade: Er komt een maximum (cap) aan de totale uitstoot, dat elk jaar lager wordt. Hierdoor krijgen uitstootrechten een prijs.
• Brandstofleveranciers betalen: Anders dan bij het bestaande ETS1, ligt de plicht om rechten te kopen bij de brandstofleveranciers. Zij zullen deze kosten naar verwachting doorberekenen in de brandstofprijs.
• Tijdlijn: Vanaf 2027 wordt het systeem volledig operationeel, wat betekent dat de kosten merkbaar worden in de dieselprijs.

Verwachte kostenstijging diesel: reken het zelf uit

De kernvraag is hoeveel duurder diesel wordt door ETS2. Dit hangt af van de prijs van CO2-rechten. Je kunt de extra kosten voor jouw situatie eenvoudig zelf berekenen met de volgende stappen:

Stap 1: Bepaal de CO2-uitstoot per liter diesel

Voor de berekening gebruiken we een vaste waarde (emissiefactor) die aangeeft hoeveel CO2 vrijkomt bij het verbranden van 1 liter diesel. Deze factor is ongeveer 2,67 kg CO2 per liter.

Stap 2: Zoek de verwachte ETS2 CO2-prijs op

De prijs van CO2-rechten (€ per ton CO2) zal variëren. Analisten verwachten prijzen die flink kunnen oplopen. Laten we als voorbeeld rekenen met een verwachte prijs van € 65 per ton CO2 in 2027 en € 150 per ton CO2 in 2030. Let op: Dit zijn schattingen. Ook ik heb geen glazen bol (helaas).

Stap 3: Bereken de extra kosten per liter diesel

Deel de CO2-prijs per ton door 1.000 om de prijs per kg CO2 te krijgen. Vermenigvuldig dit met de uitstoot per liter (2,67 kg).

• Voorbeeld 2027 (€ 65/ton): (€ 65 / 1.000 kg) * 2,67 kg/L = € 0,174 per liter extra.
• Voorbeeld 2030 (€ 150/ton): (€ 150 / 1.000 kg) * 2,67 kg/L = € 0,401 per liter extra.
• Jouw berekening: ( CO2-prijs per ton / 1.000 ) * 2,67 = Extra kosten per liter

Stap 4: Bereken de extra kosten per kilometer

Bepaal het gemiddelde dieselverbruik van je vrachtwagen in liters per kilometer (L/km). Vermenigvuldig de extra kosten per liter (uit Stap 3) met je verbruik.

• Voorbeeld (verbruik 0,32 L/km):
• 2027: € 0,174/L * 0,32 L/km = € 0,056 per kilometer extra.
• 2030: € 0,401/L * 0,32 L/km = € 0,128 per kilometer extra.
• Jouw berekening: Extra kosten per liter * Dieselverbruik (L/km) = Extra kosten per km 

Stap 5: Bereken de extra jaarlijkse kosten per truck

Vermenigvuldig de extra kosten per kilometer (uit Stap 4) met het aantal kilometers dat de truck per jaar rijdt.

• Voorbeeld (120.000 km/jaar):
• 2027: € 0,056/km * 120.000 km/jaar = € 6.672 per jaar extra.
• 2030: € 0,128/km * 120.000 km/jaar = € 15.379 per jaar extra.
• Jouw berekening: Extra kosten per km * Jaarkilometrage = Extra jaarlijkse kosten

Door deze stappen te volgen met jouw eigen cijfers voor dieselverbruik en jaarkilometrage, krijg je een goed beeld van de financiële impact van ETS2 op jouw operatie.

ETS2 verkleint het kostenverschil tussen diesel en elektrisch

De invoering van ETS2 voel je dus direct in de kosten van diesel, maar niet op de kosten van elektrisch rijden. Elektriciteit valt niet onder ETS2. Dit betekent dat terwijl de kosten van een dieseltruck stijgen door deze CO2-heffing, de kosten voor het 'tanken' van een elektrische truck hierdoor niet verander.

Het gevolg is dat het financiële verschil tussen rijden op diesel en rijden op elektriciteit kleiner wordt. De stijgende dieselkosten zorgen ervoor dat het punt waarop elektrisch rijden goedkoper wordt (de Total Cost of Ownership, of TCO) sneller wordt bereikt. Voor sommige transporttoepassingen kan elektrisch rijden door de invloed van ETS2 zelfs al vanaf de start goedkoper zijn dan diesel.

Advies aan transportbedrijven: reken en vergelijk

Ik denk dat het -gezien de verwachte kostenstijgingen door ETS2- het verstandig is om nu actie te ondernemen.

1. Bereken je eigen ETS2-kosten: Gebruik de stappen hierboven om uit te rekenen wat ETS2 specifiek voor jouw vloot betekent. Dit geeft direct inzicht in de extra kosten die eraan komen.
2. Maak een TCO-vergelijking: De meest complete aanpak is om een TCO-vergelijking (Total Cost of Ownership) te maken tussen een nieuwe dieseltruck en een vergelijkbare elektrische truck. Neem hierin niet alleen de aanschafprijs, onderhoud, verzekering en 'brandstof' (diesel vs. elektriciteit) mee, maar verwerk ook de berekende extra ETS2-kosten voor de dieseltruck. Dit laat zien welke optie over de gehele levensduur het voordeligst is.

Wil je hier dieper induiken en meer leren over de overstap naar elektrisch transport? Op eTruckAcademy.nl vind je uitgebreide informatie over elektrische vrachtwagens, laadoplossingen, kostenberekeningen en subsidies. Daar bied ik ook praktische tools aan:

• Een kant-en-klare ETS2 kostencalculator waarmee je snel de impact voor jouw situatie berekent.
• Een TCO-vergelijker om direct de totale kosten van diesel en elektrisch naast elkaar te zetten.

Samengevat

ETS2 introduceert een structurele kostenstijging voor het gebruik van dieseltrucks. Deze ontwikkeling, gecombineerd met de steeds betere prestaties en dalende TCO van elektrische trucks, maakt de overstap naar zero-emissie wegtransport niet alleen een duurzame, maar ook een steeds duidelijkere economische keuze. Door nu de rekensom te maken en even een paar jaar vooruit te kijken, kunnen transportbedrijven zich voorbereiden op de toekomst. Want jij wilt toch niet vastzitten aan die dure dieseltruck, als je concurrent voor minder geld met elektrische vrachtwagens onderweg is?

Johnny Nijenhuis. Nijenhuis Truck Solutions