Topsector Logistiek optimistisch over elektrische tractie

Tal van criteria waaraan moet worden voldaan voor elektrische stadsdistributie zijn al grotendeels goed ingevuld, aldus de conclusie van een rapport van meerdere instanties. De Topsector Logistiek heeft laten onderzoeken wat nodig is om de transitie naar emissievrije logistiek te versnellen.

De betrokkenen zijn CE Delft, Hogeschool van Amsterdam, Buck Consultants, Districon, Panteia en TNO. Zij concluderen dat er nu al veel haalbaar is en dat de mogelijkheden door voortschrijding van de techniek alleen maar sneller zullen toenemen. De overgang naar elektrische stadslogistiek kan veelal met vervangingsinvesteringen gedaan worden. Voertuigen zijn duurder maar de operationele kosten (brandstof, onderhoud) zijn goedkoper, iets wat met goede financiering opgevangen kan worden. De groep die nu met goedkope tweedehands bestelwagens rondrijdt vraagt wel om extra ondersteuning. Voorlopig zijn er geen goedkope tweedehands elektrische bestelwagens voor hen beschikbaar, zegt het rapport.

Bestelwagens

Voor ondernemers hoeft elektrische stadslogistiek met bestelwagens niet meer te kosten dan met diesel-versies. Elektrische bestelwagens zijn duurder in aanschaf maar hebben lagere operationele kosten en onderhoudskosten. De aanschafkosten nemen naar verwachting nog af, totdat rond 2030 een plateau bereikt wordt. Uit ritgegevens blijkt dat voor 90% van de ritten de actieradius en het laadvermogen van elektrische bestelwagens geen probleem zijn. Elektrisch rijden vraagt van ondernemers wel om hun bedrijfsvoering aan te passen bij elektrisch rijden; slimmer plannen, toepassen van slimme logistieke concepten, smart charging invoeren, goede inkoop van energiediensten doen en de berijder van het voertuig trainen.

De drempel om een elektrische bestelwagen te financieren kan echter hoog zijn voorondernemers die nu in relatief oude bestelwagens rijden en normaal geen nieuwe bestelwagen aanschaffen. Denk hierbij aan marktkooplieden, ZZP’ers voor post en pakketten, en in de bouw.

Trucks

Voor vrachtwagens is het aanbod van elektrische voertuigen in 2025 en de kosten voor dagelijks gebruik minder duidelijk, aldus het rapport. De vaak voorkomende korte ritten in stadslogistiek maken de operationele inzet van elektrische bakwagens voor die ritprofielen snel haalbaar. Voor elektrische vrachtwagens liggen de verwachte totale kosten in 2030 op ongeveer hetzelfde niveau als voor een dieselversie: de aanname daarbij is dat de belasting voor beide types voertuigen even hoog is en er geen fiscale voordelen voor een elektrische versie zijn. De technische en operationele haalbaarheid van elektrische vrachtwagens voor grotere gewichten en afstanden zal in de komende jaren moeten blijken. Plug-in hybride varianten zijn mogelijk een tussenoplossing.

Laadinfrastructuur

De laadinfra in de Groot-Amsterdam zal op al flink uitgebreid moeten worden, schrijft het rapport. Een groot deel is op eigen terrein, maar in woonwijken waar bestelwagens staan zal veel vraag naar publieke laadpalen zijn. Het gaat om in totaal maximaal 17.000 nieuwe publieke en private laadpalen in Groot-Amsterdam, waarvan circa 11.500 publiek voor bestelauto’s in woonwijken.

Aanbevolen wordt dat gemeenten een laadinfra-beleid maken; niet alleen voor elektrische personenwagens, maar ook voor vrachtwagens en bestelwagens. Waar zitten de ‘hotspots’ en waar is versterking van de laadinfra nodig?

De huidige studie geeft een “stress-test” voor de elektriciteitsvraag: de 30.000 bestelauto’s en 4.000 vrachtauto’s die het centrum van Groot-Amsterdam aandoen hebben , als ze allemaal volledig elektrisch zouden zijn maximaal 866 GWh  per jaar nodig hebben om al hun activiteiten uit te kunnen voeren (400 GWh voor bestelwagens; de rest voor vrachtwagens). Maar een deel van die laadvraag is in de regio Groot-Amsterdam: daar is ca 250 GWh  nodig, wat 2 tot 3% van het totale elektriciteitsgebruik in Groot-Amsterdam is.

Ook al is de gemiddelde toename van vermogensvraag niet groot, voor een netbeheerder is de cruciale vraag wat de piek in de totale vermogensvraag is op een locatie, aldus de rapporteurs.