Elaad: Stroomvraag bedrijventerreinen stijgt zeker 15%

Als gevolg van elektrificering van het auto-, bestelauto-, en vrachtwagenpark zal de stroomvraag op bedrijventerreinen in ons land de komende jaren met zeker vijftien procent stijgen, schrijft Elaad in een nieuwe Outlook.

Het aantal elektrische trucks* en bestelauto’s neemt in de komende jaren flink toe en versnelt met name vanaf 2030. Het aantal elektrische bestelauto’s groeit naar ongeveer 225 duizend in 2030 en meer dan 1,1 miljoen in 2050. Het aantal elektrische trucks groeit naar ongeveer 24 duizend in 2030 en meer dan 113 duizend in 2050. Door elektrificatie van deze voertuigen ontstaat er een additionele elektriciteitsvraag in de logistiek. In 2050 gaat het om een extra elektriciteitsvraag van 16,7 TWh. Dat is bijna 15% ten opzichte van het huidige totaalverbruik in Nederland. 90% van alle trucks en 57% van de bestelauto’s hebben één van de 3.700 bedrijventerrein in Nederland als standplaats. De extra elektriciteitsvraag concentreert zich dus vooral op bedrijventerreinen, aldus Elaad. Ter vergelijking: de totale elektriciteitsvraag in Nederland bedraagt nu 113,4 TWh (CBS, 2022).

Aantrekkelijke TCO

De TCO van zware elektrische trucks is, afhankelijk van het type inzet, naar verwachting vóór 2030 goedkoper in de operatie dan trucks aangedreven op diesel, zegt Elaad, dat zich op diverse rapporten van specialisten baseert. Voor sommige bedrijven geldt dit nu al, voor de meeste bedrijven zal dit omslagpunt tussen 2025 en 2030 liggen. Voor internationaal transport hangt veel af van de beschikbaarheid van laadinfrastructuur en de kosten voor het (snel)laden onderweg. Diverse truckfabrikanten werken daarom samen aan het realiseren van een dergelijk snellaadnetwerk. Een dekkend laadnetwerk is een belangrijke randvoorwaarde voor de groei van het aantal elektrische bestelauto’s en trucks. Het type lader en benodigde vermogen is afhankelijk van het voertuig en de beschikbare tijd om te laden.

Megawatt charging

Trucks zullen voornamelijk op hun standplaats laden, ook wel depotladen genoemd. Het benodigde vermogen voor depotladen bij trucks varieert tussen 22 kW AC-laden voor lichte trucks tot 50 -70 kW DC-laden voor zware trekkers voor opleggers. Elektrische trucks maken nu nog gebruik van dezelfde snellaadtechnologie als personenauto’s, wat de inzet beperkt tot regionale logistiek. Voor lange afstanden is volgens de truckfabrikanten die samenwerken in CharIn een vermogen van 1 MW nodig. Daarom wordt een nieuwe internationale standaard Megawatt Charging System (MCS) ontwikkeld. Rond 2024 worden de eerste trucks met deze MCS-standaard op de markt verwacht. Daarna wordt deze standaard voor alle zware trucks de standaardaansluiting, aldus Elaad.  

Spreidingsmodel

Uit het spreidingsmodel blijkt dat de standplaats van 90% van de trucks en 57% van de bestelauto’s geclusterd is in buurten die tot één of meerdere bedrijventerreinen behoren. De standplaats is voor trucks en bestelauto’s de meest logische locatie om aan zoveel mogelijk van de vermogensvraag te voldoen, omdat de voertuigen daar lange tijd stilstaan. Elektrificatie van het wagenpark leidt er dus toe dat een groot deel van de laadvraag met name op bedrijventerreinen gaat ontstaan in de komende jaren. . Meer dan de helft van alle bedrijventerreinen (56%) ligt in de provincies Gelderland, Noord-Brabant, Noord-Holland en Zuid-Holland.

Overdag bijladen

Op basis van de rittendata uit de verkeersmodellen van RWS en de ontwikkeling van de elektrische bestelauto’s en trucks schatten we de elektriciteitsvraag overdag gemiddeld op 15% van de totale dagelijkse elektriciteitsvraag van de voertuigen. De overige 85% van de elektriciteitsvraag laden bestelauto’s en trucks ‘s avonds en 's nachts. In deze periode staan de voertuigen over het algemeen voor een langere tijd geparkeerd. Zij kunnen met een lager vermogen verspreid over de avond en nacht worden opgeladen. We verwachten daarom dat voor trucks depotlaadpunten met een vermogen tussen de 22 – 70 kW voldoende is. Bij bestelauto’s ligt deze vermogensvraag per depotlaadpunt op 11 kW.

Laadprofielen

Elaad heet in het rapport een aantal laadprofielen opgesteld en het legt uit wat Slim Laden nu precies inhoudt. De lengte van de nachtelijke parkeerduur speelt hierin een voorname rol. Het benodigde laadvermogen overdag op deze bedrijventerreinen is een stuk lager dan het vermogen dat ’s nachts nodig is om de logistieke voertuigen te laden. De relatief beperkte vermogensvraag overdag komt wel tegelijk met de meeste bestaande elektriciteitsvraag op het bedrijventerrein en kan daarmee mogelijk eerder tegen de grenzen van de beschikbare netcapaciteit lopen dan het laden ’s nachts. Op lokaal niveau kan de situatie erg verschillen van het landelijk gemiddelde. Dit geldt zowel voor de aard van de logistieke bedrijven, het type voertuigen en ZE-ambities, als ook de situatie rond het elektriciteitsnet.

Middenscenario

In het midden scenario verwachten we een groei van ongeveer 10 duizend elektrische bestelauto’s in april 2022 naar ongeveer 225 duizend in 2030 en meer dan 1,1 miljoen in 2050. Het aantal elektrische trucks groeit van 216 in april 2022 naar ongeveer 24 duizend in 2030 en meer dan 113 duizend in 2050, aldus Elaad. Depotladen, dus op de thuisbasis, wordt voor zowel bestelauto’s als trucks met bijna 90% van de totale elektriciteitsvraag dominant. De elektriciteitsvraag voor batterij-elektrische bestelauto’s en trucks concentreert zich daardoor vooral op ongeveer 3.700 bedrijventerreinen in Nederland. Het benodigde vermogen fluctueert echter gedurende de dag.

Tekort

In 2050 zorgt de groei van elektrische trucks en bestelauto’s op bedrijventerreinen voor een extra elektriciteitsvraag van 10,7 TWh. Dit betekent een forse netimpact op afname en leidt al op korte termijn tot meer lokale knelpunten op het elektriciteitsnet. Op dit moment zien we dat op ruim 15% van de bedrijventerreinen al structureel tekort aan netcapaciteit of vooraankondigingen daarvan is afgegeven door netbeheerders. Om dat te voorkomen is dus actie nodig, concludeert Elaad